Trong hai ngày,ỗngdưngnổitiếngvìcáitênlạtờ khai hộ chiếu bức ảnh thu hút gần 30.000 lượt lượt "thích", hàng nghìn lượt chia sẻ và được một loạt diễn đàn mạng đăng lại. Tất cả đều tỏ ra bất ngờ và thích thú khi biết ở Việt Nam có một người trùng tên với hãng xe Nhật Bản đồng thời cũng là nhân viên của hãng. Hộp thư của anh Tô Yô Ta cũng nhận được hàng trăm tin nhắn hỏi về cái tên này.
Người đàn ông quê Gia Lai cho biết cái tên này được bố anh là ông Tô Văn Kế, một thợ sửa chữa ôtô, đặt từ khi khai sinh. Từ khi chưa lập gia đình, ông Kế đã tâm sự người thân rằng đời mình vất vả cực khổ nên muốn đặt tên con là Tô Yô Ta với mong ước con có cuộc sống tươi sáng hơn. Ông đã thực hiện được ước muốn khi con trai đầu lòng chào đời năm 1990.
Anh Tô Yô Ta ở TP HCM, tháng 9/2023. Ảnh nhân vật cung cấp
Anh Tô có ba người em. Em gái thứ hai của anh cũng được bố đặt tên là Tô Cô Rô Na (tên dòng xe Corolla của hãng Toyota). Cô em thứ ba có cái tên bình thường là Tô Kiều My bởi khi chào đời, ba anh đang ốm nên mẹ là người đi khai sinh. Cô em út của anh Tô lại được bố đặt tên theo hãng điện tử Nhật Bản, Tô Sô Ny.
Thời đi học, anh Tô từng nhiều lần bị bạn bè trêu bởi cái tên đặc biệt. Anh kể, trong lễ tổng kết THCS, anh nằm trong danh sách học sinh xuất sắc, được nhận giấy khen. Lúc tên Tô Yô Ta được xướng lên, cả trường ngạc nhiên, bật cười và hướng mắt về khiến anh cảm thấy xấu hổ, mặt đỏ bừng.
Đến tuổi làm chứng minh thư nhân dân, Tô Yô Ta phải làm lại hai lần bởi cán bộ gõ sai tên. Theo bộ gõ tiếng Việt, chữ "y" và "ô" nếu viết liền không thể bỏ dấu nên bị in sai thành Tô Yo Ta. Sau này, mỗi khi làm giấy tờ cần đánh máy chính xác tên, anh phải hướng dẫn người ta gõ chữ "y" và "ô" cách nhau ra, sau đó mới ghép lại.
Dù bố chưa từng định hướng nhưng từ bé, anh Tô đã thích môn Vật lý và các dòng ôtô. Anh tốt nghiệp ngành Kỹ thuật ô tô trường Đại học Nông Lâm (TP HCM), làm việc cho một công ty chế tạo máy, sau đó chuyển sang làm cho tập đoàn hoạt động trong lĩnh vực nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp, phân phối, bán lẻ, dịch vụ sửa chữa và phụ tùng ôtô, xe máy và trở thành nhân viên của một công ty trong lĩnh vực này.
Năm 2014, anh chuyển sang làm việc cho hãng Toyota và gắn bó suốt 8 năm. Danh thiếp của anh có hai dòng chữ gần trùng nhau, Toyota và Tô Yô Ta. "Tất cả đều là sự tình cờ", anh nói.
Bảng tên của anh Tô Yô Ta lúc làm việc cho hãng xe cùng tên ở quận 7, TP HCM. Ảnh nhân vật cung cấp
Vì công việc, anh thường xuyên dự hội thảo và đưa danh thiếp cho khách hàng. Anh Tô kể thường mọi người sẽ có hai phản ứng. Một là, họ nghĩ đó là "nghệ danh" anh tự đặt cho ấn tượng, hai là không nhớ bởi nó trùng với tên hãng xe. Sau thời gian làm việc, họ phải liên hệ lại và ngạc nhiên trước tên thật của anh.
Sau nhiều lần, để tránh phiền hà cho khách, anh thường giới thiệu mình tên là Tô và giữ thói quen này kể cả lúc quen bạn gái (sau này là vợ). Họ nhắn tin với nhau nhiều tháng liền cho đến khi gặp nhau, anh cho xem căn cước công dân, cô mới tin là thật.
Lúc kết hôn năm 2015, anh Tô từng nghĩ nếu có con trai sẽ đặt tên con trai Tô Shi Ba (tên hãng điện tử Nhật Bản Toshiba) và Tô San Zô (hãng máy điều hòa) hoặc Hi Ta Chi (hãng tủ lạnh) cho con gái. Tuy nhiên, anh đã suy nghĩ lại và thay đổi quyết định. Hiện tại, vợ chồng anh có hai cô con gái được đặt tên bình thường. Đầu năm 2023, anh nghỉ việc chuyển sang kinh doanh tự do và đào tạo phát triển nhân lực ngành ôtô.
Anh cho biết cái tên Tô Yô Ta khiến anh gặp không ít tình huống dở khóc dở cười nhưng "không thấy phiền hà lắm". Vì mang tên này mà suốt thời đi học, anh luôn nỗ lực với suy nghĩ "tên lạ mà học dốt thì ngượng lắm". Hơn nữa, nó cũng gửi gắm niềm tự hào và kỳ vọng của bố.
"Sự nỗ lực mới tạo nên số phận của con người không phải cái tên", anh Tô Yô Ta nói.
Ngọc Ngân